Як сабраць перадачу ў спецпрыёмнік, СІЗА і асаду

У расейскіх гарадах людзей затрымваюць за акцыі пратэсту супраць уварвання ва Украіну, у СІЗА і асадах застаюцца палітвязні. Затрыманых і зняволеных утрымліваюць у дрэнных умовах, таму ім патрэбна дапамога «з волі». У гэтай інструкцыі мы апавядзем, як слушна сабраць перадачы ў розныя ўстановы

Гласар

Спецпрыёмнік. Знаходзіцца ў вядзенні МУС і прызначаны для утрымання тых, каму суд прызначыў адміністрацыйны арышт. Да суда затрыманыя знаходзяцца ў аддзяленні паліцыі.

ІЧУ (ізалятар часовага зместу). Таксама ставіцца да МУС, але прызначаны, зазвычай, для падазраваных у здзяйсненні крымінальных злачынстваў, якім пакуль не абралі меру спынення. Калі ў спецпрыёмніках няма месцаў, адміністрацыйна арыштаваных могуць змясціць у ІЧУ.

СІЗА (следчы ізалятар). Сюды змяшчаюць людзей, абвінавачаных у здзяйсненні злачынстваў, пасля вынясенні пастановы пра арышт. У СІЗА зняволеных утрымваюць у зачыненых камерах. Установа ставіцца да ФСВП.

ШІЗА (штрафны ізалятар). Асобная частка ўстановы ФСВП, у якой змесцаваны камеры для тых, хто парушыў рэжым утрымання. Там арыштаваных яшчэ мацней абмяжоўваюць у правах.

ПКТ (памяшканне камернага тыпу). Асобная частка асады са стражэйшымі ўмовамі ўтрымання, чым у ШІЗА. Туды адпраўляюць за «злосныя» парушэнні рэжыму.

Што такое перадача?

Перадачы — гэта прадукты і рэчы, што перадаюцца зняволеным. Яны неабходны, таму што ва ўстановах МУС і ФСВП не заўсёды выконваюць пакладзеныя па законе нарматывы — прыкладам, не выдаюць сродку гігіены ў патрэбнай колькасці, не забяспечваюць вадой і дастатковай колькасцю ядомай ежы.

Рабіць перадачы можа кожны паўналетні чалавек — няважна, сваяк ён ці не. Адзін чалавек можа зрабіць перадачу толькі аднаму зняволенаму ў дзень.

Перадачы трэба строга каардынаваць, таму што іх месячны вагавы ліміт абмежаваны, а ў некаторых асадах ёсць абмежаванні на колькасць перадач. Звычайна за гэтым сочаць блізкія сваякі ці група падтрымкі зняволенага.

Калі вы не сваяк — калі ласка, не рабіце перадачу без узгаднення з блізкімі, адвакатамі ці групай падтрымкі. Калі вы перададзіце нешта без узгаднення, то ў іншага чалавека перадачы могуць не прыняць.

Агульныя правілы перадач не заўсёды ўжывальныя:

• да зняволеных выхаваўчых асад (то бок асад для непаўналетніх) 
• да зняволеных у ШІЗА і ПКТ (для іх ёсць абмежаванні) 
• да людзей з абмежаванымі магчымасцямі, цяжарных жанчын і жанчын з груднымі дзецьмі (для іх ёсць паслабленні) 
• да зняволеных пасля галадоўлі (ім патрэбна адмысловае харчаванне)

Бюро перадач

Бюро перадач — невялікае памяшканне на тэрыторыі ўстановы, у якой можна зрабіць перадачу. Перад паходам туды лепш праверыць гадзіны працы на сайце ўстановы.

З сабой трэба ўзяць:

• пашпарт 
• ручку 
• ежу і рэчы для перадачы 
• надрукаваныя бланкі заявы на перадачу (іх можна ўзяць на месцы, але лепш узяць з сабой) 
• маленькія поліэтыленавыя пакеты на выпадак, калі трэба будзе нешта перасыпаць 
• адзін-два вялікія пакеты, у якіх перадачу аддадуць зняволенаму 
• празрыстыя пластыкавыя бутэлькі для вадкасцяў і пластыкавыя кантэйнеры для гусцейшай ежы

Што з чэргамі ў бюро перадач? 

У некаторых установах працуе сэрвіс ФСВП.Акно для папярэдняга электроннага бранявання месца ў чэргі. Па жывой чарзе перадача звычайна займае ад 30 хвілін да трох гадзін. Правілы чэргі ўсюды розныя: недзе яна ідзе паралельна з электроннай, а недзе зранку прымаюць электронную чаргу, а пасля — жывую.

Адміністрацыйны арышт і спецпрыёмнік

Чалавека затрымалі і пасадзілі ў аўтазак

У час пратэставых акцый міліцыянеры звычайна чакаюць, калі аўтазак запоўніцца затрыманымі — а гэта можа заняць некалькі гадзін. Пакуль чалавека не даставілі ў аддзяленне міліцыі (паліцыі), у аўтазак яму можна паспрабаваць перадаць ваду, пажыўныя батончыкі, пауэрбанк, зарадны провад і кантакты адвакатаў. Для гэтага трэба папрасіць міліцыянераў, але ці перададуць яны рэчы, залежыць ад іх жадання і вашай настойлівасці.

Чалавека прывезлі ў АУС (аддзяленне ўнутраных спраў) ці суд

Часам у аддзел міліцыі (паліцыі) ці суд пад рознымі падставамі не пускаюць наведнікаў. Таму ў судзе (па адміністрацыйных справах) трэба клікаць адваката, каб той спусціўся і забраў перадачу, а ў АУС — казаць з дзяжурным у аддзеле.

Калі ў АУС перадачы не прымаюць, то спасылацца можна на: 

• пункт 20 пастановы Урада Расійскай Федэрацыі ад 16 красавіка 2012 года
• дадатак № 4 да гэтай пастановы

Калі вы ведаеце ПІБ (ФIО) затрыманага, у вас з сабой пашпарт і вы прыйшлі ў гадзіны прыёму (звычайна ў 10:00–18:00 з перапынкам на абед у 13:00–14:00), перадачу ў вас прыняць абавязаны.

Калі вы прыйшлі не ў гадзіны прыёму, то трэба гутарыць з дзяжурным. Часцяком яны, не жадаючы мець у сябе ў аддзеле некалькі дзясяткаў галодных людзей, усё ж дазваляюць зрабіць перадачу.

У час масавых акцый міліцыянеры часта аб’яўляюць план «Крэпасць», каб не пускаць абаронцаў да затрыманых. Зрабіць перадачу ў такім выпадку робіцца амаль немагчыма. Тым не менш «Крэпасць» можна прабіць упартасцю: масавымі званкамі ў аддзел і пісьмовымі скаргамі на імя дзяжурнага. Таксама можна папрасіць пра дапамогу муніцыпальных дэпутатаў, адвакатаў і чальцоў ОНК (ГНК, грамадская назіральная камісія). Не факт, што іх пусцяць, але часам гэта дапамагае.

Чалавека змясцілі ў спецпрыёмнік

Пасля арышту чалавека дастаўляюць у спецпрыёмнік. Там ён прабудзе да 30 сутак. Правілы перадач могуць адрознівацца ў залежнасці ад прымальніка, таму лепш удакладняць іх на сайце ўстановы. Максімальная агульная вага перадач — 30 кілаграмаў за ўвесь час арышту, колькасць перадач і пасылак не абмежавана.

Дакладна можна перадаць:

• нарэзаны хлеб 
• сушкі і сухары 
• пернікі 
• печыва і цукеркі без алкагольнага начыння ці насычэння 
• сыр цвёрдых гатункаў і вэнджаную каўбасу 
• ваду 
• сродкі гігіены: зубную шчотку і пасту, сухія і вільготныя сурвэткі (без спірту), туалетную паперу 
• медыкаменты (строга з рэцэптамі ад лекара спецпрыёмніка) 
• кілімок-плеўку (дыванок-пенка)
• коўдра і спальны мяшок 
• кнігі 
• паперу, ручку (з сінім ці чорным чарнілам), канверты і маркі 
• матэрыялы справы

Папярэдняе зняволенне і СІЗА

У СІЗА можна перадаць 30 кілаграмаў у месяц — лічацца як звычайныя перадачы, гэтак і заказы праз інтэрнэт-краму. Пасылкі і ўсё купленае зняволеным на асабістыя грошы не лічацца, але вага пасылак абмежавана.

Мужчына-зняволены можа захоўваць да 50 кілаграмаў асабістых рэчаў і прадуктаў (дакументы не ў рахунак). Ліміт для жанчын — 30 кілаграмаў. Для цяжарных і жанчын, з якімі ў СІЗА знаходзяцца дзеці маладзей трох гадоў, ліміту няма.

Часам правакатары адмыслова перадаюць бескарысныя рэчы зняволенаму, каб вычарпаць яго ліміт. У такіх выпадках зняволены можа аформіць пісьмовую адмову ад перадач пэўнага чалавека.

Трэба разумець, што шмат рэчаў у СІЗА — гэта нязручна. Першае, там амаль няма месца для захоўвання. Другое, іх будзе складана перавозіць, калі чалавека этапуюць у асаду. Трэцяе, у асады рэчы адбяруць і адправяць захоўвацца на склад. Калі іх не ўкрадуць, то за час зняволення яны ўсё адно рызыкуюць ператварыцца ў трухлю.

Што нельга перадаваць?

Усе перадачы надглядаюць. Будзьце гатовы да таго, што вас папросяць распакоўваць прадукты і перакладаць іх у празрыстыя пакеты.

Спіс забароненых прадуктаў павінен вісець на стэндзе ў бюро перадач ці на сайце ўстановы. Пры гэтым у кожнага СІЗА ёсць статут і «дырэктывы начальства». Ці прапусцяць нейкі прадукт або рэч, залежыць ад пэўнага супрацоўніка на месцы.

Таксама ў шмат якіх установах ёсць сезонныя абмежаванні. Прыкладам, улетку нельга перадаваць хуткапсавальныя прадукты, бо ў камерах і бараках не заўсёды ёсць халадзільнікі.

Забароненыя прадукты

• прадметы, рэчывы і прадукты, якія ўяўляюць небяспеку для жыцця і здароўя ці могуць быць скарыстаны як прылада злачынства (прыкладам, нажы і запальніцы) 
• прадукты, што патрабуюць гатавання (апроч тых, што можна заліць кіпенем) 
• хатнія кансервы 
• яйкі 
• соўсы 
• ягады, кавуны, дыні, ананасы, грыбы 
• прадукты ў жалезнай і шкляной тары

Што можна перадаць?

Прадукты

• мытая сухая садавіна без буйных костачак — яблыкі і грушы; не ўсюды — бананы, мандарыны, апельсіны, лімоны (узімку можна ўгаварыць прымалага, спаслаўшыся на нястачу вітамінаў у зняволенага)
• гародніна — рэпкавая цыбуля, часнок, морква; не ўсюды — агуркі і памідоры
• сухафрукты без костачак — курага, чарнасліў, разынкі, інжыр, фінікі; арэхі без шкарлупіння
• гарбата —толькі чорная ліставая, без дадаткаў; гарбату у пакуначках прымаюць не ўсюды
• кава і какава (могуць папрасіць перасыпаць у пакет)
• белы кускавы цукар
• цукеркі і карамелькі без начыння
• печыва, пернікі, вафлі — усё без начыння, глазуры і пасыпання
• сухары, сушкі, абаранкі
• хлеб
• шакалад, мармелад
• мюслі і кашы без дадаткаў (могуць папрасіць перасыпаць у пакет)
• супы, локшына, таўканіца хуткага гатавання (без запраў і спецый)
• сыравэнджаная кілбаса (звычайна ў нарэзцы, але часам патрабуюць батон цалкам), варана-вэнджаная кілбаса (толькі зімой), вэнджаная рыба (без костак), сала — усё павінна быць у вакуумным пакаванні і з налепкай крамы з указаннем тэрміну прыдатнасці
• малако ў празрыстай пластыкавай бутэльцы (з тэрмінам захоўванні не менш за 10 дзён пры тэмпературы да 25°C)
• пітны ёгурт у бутэльцы, тварог (усе без дадаткаў, з доўгім тэрмінам захоўванні пры тэмпературы да 25°C)
• сметанковае масла, сыр цвёрдых гатункаў (у фірмавым пакаванні з указаннем тэрміну захоўвання)
• глазураваныя сыркі
• часам дазваляюць перадаць сокі і напоі ў пакаванні тэтрапак, але лепш удакладніць загадзя
• таксама часам дазваляюць перадаць мясныя і рыбныя кансервы

Прадукты павінны быць у празрыстых поліэтыленавых пакетах ці ў фабрычным пакаванні з указаннем тэрмінаў захоўвання. У адных установах прадукты можна пафасаваць загадзя, у іншых патрабуюць гэта рабіць роўна перад бюро перадач. Калі вы не ведаеце правілаў установы, не трэба загадзя распакоўваць прадукты, перасыпаць і пераліваць іх. Калі вы купляеце прадукты на разважванне, на іх павінен быць цэтлік з указаннем вагі. Калі прадукты купілі на рынку, можна запісаць іх вагу, а потым пайсці ў супермаркет і ўзяць адпаведную налепку.

Сродкі гігіены

• гаспадарчае мыла (першым разам — з пластмасавай мыльніцай) 
• туалетную паперу 
• пластмасавую зубную шчотку (першым разам — з пластмасавым футаралам) і зубную пасту ў пластмасавым пакаванні 
• вільготныя і сухія сурвэткі без спірту 
• шампунь, гель для душа, гель для галення (у празрыстым пластыкавым пакаванні ці з празрыстай бутэлькай для пералівання) 
• шарыкавы дэзадарант (не аэразольны, без спірту і ў пластмасавым пакаванні) 
• крэм у пластыкавых цюбіках 
• пральны парашок (могуць папрасіць перасыпаць у пакет) 
• пластыкавы таз для мыцця 
• гумовыя пальчаткі 
• губкі для мыцця посуду 
• сродак для мыцця посуду ў празрыстым пакаванні 
• вяхотку 
• ручнік (могуць не прыняць) 
• белая пасцельная бялізна — дзве прасціны і навалачку (могуць не прыняць) 
• абцужкі для пазногцяў (без колка-рэзальных элементаў і пілачак) 
• аднаразовыя брытвы 
• грабянец 
• жанчынам — пракладкі і тампоны (у СІЗА іх выдаюць вельмі мала)

Адзенне

Пералік дазволенага адзення ёсць у дадатках да правілаў унутранага распарадку (ПУР). Зазвычай, не дазваляюць перадаць адзенне з прынтамі і лагатыпамі, камуфляжнае адзенне, а таксама адзенне з зашпількамі і шнуркамі. Калі вы не ведаеце дакладнага памеру адзення, лепш выбраць тую, што больш.

• трусы, шкарпэткі 
• тэрмабялізна 
• футболкі 
• швэдры 
• спартовы касцюм 
• порткі, джынсы 
• абутак без супінатараў, шнуркоў і металічных набіванак — прыкладам, красоўкі на ліпучках 
• гумовыя тэпцікі 
• куртка 
• шапка 
• ваўняныя пальчаткі ці рукавіцы 
• вялікая торба для захоўвання рэчаў 
• берушы і маска для сну (у СІЗА можа быць светла і шумна круглыя суткі)

Што яшчэ?

• кіпяцільнік магутнасцю да 0,6 кВт (у некаторых СІЗА прымаюць толькі вызначаныя кіпяцільнікі ці пластыкавыя чайнікі, таму лепш удакладніць загадзя) 
• цыгарэты — нават калі зняволены не курыць, яны прыдадуцца ў якасці валюты для памену (недзе прымаюць проста ў пачку, недзе трэба перасыпаць у шчыльны пакет — у гэтым выпадку лепш унесці цыгарэты ў спіс перадачы апошнім пунктам, каб ён застаўся наверсе пакета і цыгарэты не зламаліся) 
• запалкі (могуць папрасіць перасыпаць у пакет) 
• пластыкавы кубак, талерку і міску 
• канцылярскае прыладдзе — аловак, сіняя ці чорная ручка без спружын, сшыткі без спружын, папера, канверты з маркамі 
• паштоўкі, каб зняволены мог падпісваць іх і адпраўляць блізкім 
• папка для папер, каб вазіць дакументы ў суд і назад у асаду (але нельга ў СІЗА)

Перадачу могуць не прыняць?

Так. Перадачу не прымуць, калі зняволенага перавялі ў іншую ўстанову, павезлі на суд ці следчыя дзеянні, змясцілі ў карцар ці яна не ўкладаецца ў дапушчальны ліміт.

Як адправіць пасылку?

У пасылках можна перадаваць усё тое ж, што і ў перадачах, апроч хуткапсавальных прадуктаў. Для гэтага трэба купіць у паштовым аддзяленні скрынку патрэбнага памеру, скласці рэчы і прадукты ў яе, запоўніць бланк на перадачу і ўсё гэта адправіць поштай. Пасылкі ідуць павольней за перадачы, таму лепш выбраць аддзяленне бліжэй да СІЗА.

Як перадаць кнігі?

Звычайна ў ізалятары можна адправіць кнігі ў пасылцы, але ў некаторых СІЗА іх можна даставіць толькі праз сэрвіс OZON. Для гэтага трэба дадаць кнігі ў кошык, увесці ПІБ (ФІО) і дату народзінаў атрымальніка, выбраць даставу поштай і азначыць адрас ізалятара. У каментары трэба азначыць, што даставіць пасылку патрэбна «у бюро перадач СІЗА». Пасля паступлення ў СІЗА кнігі перададуць у мясцовую бібліятэку, адкуль зняволены зможа часова узяць іх сабе.

Адправіць можна, апроч іншага, юрыдычную літаратуру — прыкладам, Крымінальна-працэсуальны кодэкс, Крымінальна-выканаўчы кодэкс, правілы ўнутранага распарадку ў СІЗА і гэтак далей.

Як перадаць лякарствы?

У медыцынскіх частках СІЗА і асад павінны быць асноўныя лекі, але на справе іх часта не хапае.

Каб перадаць лекі ці вітаміны, іх павінен прызначыць лекар установы. Для гэтага зняволены павінен паведаміць пра праблемы са здароўем у медыцынскую частку. Калі ў СІЗА няма патрэбных прэпаратаў, лекар павінен выпісаць рэцэпт. Блізкія зняволенага могуць забраць яго ў бюро перадач.

У медыцынскіх перадач іншы графік — яго можна знайсці ў бюро перадач ці на сайце ўстановы. Зазвычай, на перадачу лекаў часта трэба запісацца загадзя па тэлефоне. Апроч таго, у такіх перадач асобны бланк.

Важна: захоўвайце чэкі на лякарствы.

З-за таго, што ў СІЗА ўвесь час улучана святло, у людзей часта псуецца зрок, таму ім могуць спатрэбіцца акуляры. Іх можна перадаць у перадачы ці пасылцы пры наяўнасці рэцэпта, пацверджанага турэмным лекарам-афтальмолагам. Акуляры (як лінзы, гэтак і аправа) і футляр павінны быць пластмасавымі, без металічных дэталяў.

Асада

Што перадаць зняволенаму перад этапам у асаду?

Асуджанаму, якога прыгаварылі да рэальнага тэрміну, мае быць этапаванне — то бок перавозка з СІЗА ў асаду. Загадзя даведацца, куды этапуюць чалавека, нельга (апроч выпадкаў, калі гаворка ідзе пра асаду-селішча і суд наказаў дабрацца туды самастойна). Асада можа знаходзіцца ў іншым рэгіёне, а этапаванне можа заняць некалькі тыдняў. Пры гэтым побытавыя ўмовы ў цягніку вельмі дрэнныя, а вольнага месца там амаль няма.

Адміністрацыя СІЗА павінна адправіць чалавека на этап цягам 10 дзён пасля атрымання апавяшчэння пра ўступ прысуду ў сілу. Важна паспець за гэты час даведацца ў зняволенага, чаго яму не хапае.

Можна перадаць

• пластыкавую бутэльку — яна спатрэбіцца, калі ў цягніку не будуць выводзіць у туалет 
• вільготныя сурвэткі — яны заменяць душ 
• цёплае адзенне і тэпцікі 
• цыгарэты 
• ежа патрэбна лёгкая, але пажыўная — прыкладам, локшына хуткага гатавання, цукеркі, цукар, гарбата
• пары літраў вады

Прапануйце зняволенаму браць паменш кніг, нават калі ён шмат чытае. Яны цяжкія, іх нязручна несці, тым больш — у наручніках і пры сталых праверках і ператрусах.

Што перадаць у асаду?

У асадах максімальная вага адной перадачы і пасылкі складае 20 кілаграмаў, бандэролі — пяць. Колькасць перадач і пасылак у мужчынскіх асадах, залежыць ад выгляду рэжыму і ўмоў адбывання кары; у жаночых асадах яно неабмежавана. Праверыць ліміты пасылак можна па табліцы, якую зрабілі актывісты «Адкрытай прасторы».

Галоўным чынам набор дазволеных прадуктаў супадае з тым, які можна перадаць у СІЗА (пра гэта вышэй).

Ці трэба перадаваць адзенне?

У асадах (апроч асад-селішчаў) зняволеным абавязкова выдаюць турэмную робу — яна стане асноўным адзеннем. Тым не менш можна перадаць у асаду майкі, футболкі, майткі і шкарпэткі, у тым ліку ваўняныя.

Што да абутку, то складана сказаць, якую дазволіць адміністрацыя асады. Можна паспрабаваць перадаць чорныя красоўкі без лагатыпаў, уставак, шнураванняў— так шанцы вышэйшыя за ўсё.

Як перадаць медыкаменты?

Лякарствы можна перадаць у медыцынкую частку асады ці адправіць пасылкай па пошце. Пасылкі і перадачы з лекамі і вітамінамі не ўлучаюцца ў ліміты пасылак — ён у іх свой. Калі асуджаны захварэў, ён можа атрымаць дадатковыя пасылкі з медыкаментамі звыш ліміту. Што менавіта і ў якой колькасці можна перадаць, вырашае медыцынская камісія або доктар-лекар асады ці шпіталя пры ёй.