Küçə etirazı iştirakçısının riayət etməli olduğu birinci qayda — tutulmadan yayınmağa çalışmaqdır. Bu hal artıq baş vermişdirsə, ikinci qayda — buz kimi təmkinliyi qoruyub saxlamaqdır. Və üçüncü qayda — sizi nələrin gözlədiyini bilmək və öz hüquqlarınızı müdafiə etmək.
Məhz qanunları və polis bölməsində sizi gözləyən hadisələrin ardıcıllığı haqqında bilik sizə təmkinliyi qorumağa kömək edəcək. Bizim hüquqi təlimatımız da məhz bunun haqqındadır. Təlimatımız hələ heç vaxt polisə düşməyənlərə də və oraya düşməyəcəyinə ümid edənlər üçün də faydalı olacaq: bilik — sakitləşdiricidir.
Əksər hallarda hər şey kifayət qədər sakit baş verir: sizi həbs avtomobilinə aparacaqlar, bir müddət sonra sizi polis bölməsinə aparacaqlar və orada dünyanın ən darıxdırıcı iki işi — gözləmək və sənədlər doldurmaqla məşğul olaraq təxminən üç saat vaxt keçirərəksiniz. Ancaq təəssüflər olsun ki, nələrsə gözləniləndən başqa istiqamətdə gedə bilər — buna görə də bu təlimatımızda biz küçə etirazında tutulan şəxsin qarşılaşa biləcəyi demək olar ki, bütün qanunları və vəziyyətləri təsvir etdik. Qorxmaq lazım deyil, bilmək lazımdır.
Nəhayət, dördüncü — qızıl qayda da var: hüquqlarını bil və onları qoru, lakin «hüquq xırdalama». Xüsusilə təcrübəniz yoxdursa və öz gücünüzdə əmin deyilsinizsə. Qanuni hüquqların müdafiəsi ilə «hüquqların xırdalanması» arasında böyük fərq var. Buz kimi təmkinlik, qanunlar və bürokratik prosedurlardan agah olma azadlığınıza kömək edir və gələcək problemlərdən yayınmağa imkan verir. Təcavüzkar ton, yüksək səs və hər bir, hətta xırda qayda pozuntusuna dair şikayətlər sizin üçün daha çox problem yarada bilər. Təsadüfi deyil ki, təlimatımızı «İdeal tutulan şəxs təlimatı» adlandırmışıq — reallıq ideallardan uzaqdır, polis işçilərinin davranışı isə onlardan daha da uzaqdır. Qanunları bilmək və onlara əməl edilməsini tələb etmək vacib və zəruridir, lakin stresli və təhlükəli vəziyyətdə sağlam düşüncədən daha vacib heç nə yoxdur.
Tutulma
Tutulma şəxsin sərbəst hərəkət etmək imkanından məhrum edildiyi andan başlayır. Polis şəxsi səssiz-səmirsiz maşına basa bilər və ya sadəcə olaraq «Hələlik burada qalın» və ya «Vətəndaş, buraya keçin» deyə bilər.
Özünüzü təmkinli aparın və polislə münaqişəyə girməyin.
Tutulmanı videoya çəkməyə çalışın və ya kimdənsə bunu etməsini xahiş edin. Qanun polis işçilərinin xidməti vəzifələrini icra edərkən çəkməyi qadağan etmir. Tutulmanın şahidlərinin əlaqə məlumatlarını götürün — bu sizin üçün faydalı ola bilər.
Sizi tutmuş polis işçisinin və ya Rosqvardiya əsgərinin adını, vəzifəsini və nişan nömrəsini öyrənməyə və yazmağa çalışın. Zahiri cəhətlərini yadda saxlamaq da pis olmaz.
Tutulmanız barədə dərhal OVD-İnfoya (küçə etirazında tutulmusunuzsa), qohum və dostlarınıza (hər zaman) dərhal məlumat verin.
Hər bir tutulma zamanı polis işçisi bu Federal Qanunun 5-ci maddəsinin 4-cü hissəsində nəzərdə tutulmuş hərəkətləri yerinə yetirməyə, habelə tutulmaya məruz qalan şəxsə (bundan sonra tutulan şəxs) hüquqi yardıma olan qanuni hüququnu, tərcüməçinin xidmətlərindən istifadə etmək hüququnu, tutulması faktı barədə yaxın qohumlarına və ya yaxın şəxslərə məlumat vermək hüququnu, izahat verməkdən imtina etmək hüququnu izah etməlidir.
Tutulan şəxs, Rusiya Federasiyasının cinayət-prosessual qanunvericiliyi ilə başqa hal nəzərdə tutulmayıbsa, ən qısa zamanda, lakin tutulduğu andan üç saatdan gec olmayaraq, yaxın qohumlarına və ya yaxınlarına tutulması və olduğu yer haqqında xəbərdar etmək üçün bir telefon danışığı etmək hüququna malikdir. Tutulan şəxsin xahişi ilə bu cür məlumat polis işçisi tərəfindən verilə bilər.
«Polis haqqında» Qanun, 14-cü maddənin 3 və 7-ci hissələri «Tutulma»
Telefonunuzu sizdən alırlarsa
Bu qanunsuzdur: sizdən yalnız ehtimal olunan hüquq pozuntusuna aid şeyləri (plakatlar, vərəqələr və s.) ala bilərlər.
Lakin yenə də bu baş verərsə, götürmə haqqında protokolun tərtib edilməsini və iki hal şahidinin iştirakını tələb edin. Hal şahidləri tapılmasa, polis bunun əvəzinə video çəkilişdən istifadə etmək hüququna malikdir. Protokolda hər şeyin mümkün qədər ətraflı təsvir edilməsi vacibdir. Bu prosedurlar olmadan polisin əşyalarınızı götürmək hüququ yoxdur. Zorakılıqla hədələmədikcə telefonunuzu verməyin (sağlamlığınız daha vacibdir).
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.10-cu maddəsinin 1, 5-ci hissələri «Əşyaların və sənədlərin götürülməsi»
1. İnzibati xəta törətmə aləti olan və ya inzibati xətanın predmeti olmuş və inzibati xəta haqqında iş üzrə sübut dəyəri olan, habelə inzibati xətanın törədildiyi yerdə və ya şəxsin və nəqliyyat vasitəsinin yoxlanılması zamanı aşkar edilmiş əşyaların və sənədlərin götürülməsi bu Məcəllənin 27.2, 27.3, 28.3-cü maddələrində göstərilən şəxslər tərəfindən iki hal şahidin iştirakı ilə və ya videoçəkilişdən istifadə etməklə həyata keçirilir.
5. Əşyaların və sənədlərin götürülməsi haqqında protokol tərtib edilir və ya gətirilmə haqqında protokolda, inzibati xətanın törədildiyi yerə baxış keçirilməsi haqqında protokolda və ya inzibati həbs haqqında protokolda müvafiq qeyd aparılır. Sürücülük vəsiqəsinin, traktorçu-maşinist (traktor sürücüsü) vəsiqəsinin, qayıq idarəçisi vəsiqəsinin, pilot vəsiqəsinin götürülməsi haqqında inzibati xəta haqqında protokolda və ya inzibati xətanın törədildiyi yerə baxış keçirilməsi haqqında protokolda qeyd edilir.
Çox vaxt şəxsi əşyalar tutulan şəxsdə qalır. Formal olaraq polisin təhlükəsizliyə hədə yarada biləcək əşyaları götürmək hüququ var.
Gəti̇ri̇lmə
Polis avtomobilinə mindirildiyiniz vaxtı dəqiq qeyd edin (məsələn, SMS göndərə bilərsiniz). Bu, həbs maşınında həddən artıq uzun müddət saxlanılma barədə şikayət etməyə imkan verəcək (əgər bu hal baş verərsə).
Qanun sizin mümkün qədər tez polis bölməsinə gətirilməyinizi tələb etsə də, reallıqda bu uzana bilər.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.2-ci maddəsinin 2-ci hissəsi «Gətirilmə».
Gətirilmə mümkün qədər tez həyata keçirilməlidir.
Hara aparıldığınızı soruşun. Bunu bilən kimi bu barədə OVD-Info-nun hüquq botuna və dostlarınıza yazın. Dostlarınızdan dərhal bu bölməyə yemək, su və lazımi əşyalar vermələrini xahiş edin (nəzərə alın ki, tutulma bir neçə saat da davam edə bilər və ya gecəyə də qala bilərsiniz). Bir-birinizə kömək edin. Həbs maşınında olanların teleqramda çatını qurun, oraya sizə köməklik edən dostlarınızı əlavə edin. Digər tutulan şəxslərlə mümkün əlaqə vasitələrinizi paylaşın.
Bölməyə gəldiyiniz zaman bu barədə bizim hüquqi botumuza yazın. Sizin və digər tutulan şəxslərin içəriyə götürülməsini gözləyərkən bir müddət polis bölməsinin qarşısında həbs maşınında qala bilərsiniz. Həmçinin də bir bölmədən digərinə aparılmağınız ehtimalı var.
Həbs maşının dolu olub-olmadığını yoxlaya bilərsiniz. Heç kim metro vaqonunda olduğu kimi tutacaqlardan yapışıb dayanmamalıdır. İnsanların sayı oturacaqların sayına bərabər olmalıdır. Ancaq unutmayın ki, həbs maşınında siz ən müdafiəsiz vəziyyətdəsiniz, təmkinli davranmağa və münaqişələrə səbəb olmamağa çalışın.
25.02.2016-cı il tarixli APL16-24 nömrəli «Rusiya Federasiyası Ali Məhkəməsinin apellyasiya qərarı» Nəqliyyat vasitəsinin texniki xüsusiyyətlərində nəzərdə tutulmuş saydan artıq insanların daşınmasına qadağa Nazirlər Sovetinin — Rusiya Federasiyası Hökumətinin 23 oktyabr 1993-cü il 1090 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş Yol Hərəkəti Qaydalarının 22.8-ci bəndində nəzərdə tutulub.
Bundan başqa, Təlimatın 167-ci bəndinin dördüncü abzasına əsasən, bütün hallarda xüsusi nəqliyyat vasitələri ilə daşınan məhkumların və həbsdə olan şəxslərin, həmçinin şəxsi heyətin sayı həmin nəqliyyat vasitəsi üçün müəyyən edilmiş texniki göstəricilərlə müəyyən edilmiş normalardan artıq olmamalıdır.
Si̇z yetki̇nli̇k yaşina çatmamiş şəxssi̇ni̇zsə
Birinci növbədə valideynlərinizə zəng edin. Valideynləriniz olmadan sizi dindirə, protokol tərtib edə, söhbət edə bilməzlər, həmçinin siz vəkildən də kömək ala bilməyəcəksiniz. Ən əsası isə, valideynləriniz sizi götürməyənə qədər polisdən azad edilməyəcəksiniz.
Yetkinlik yaşına çatmayanların hüquqları ilə bağlı bu təlimatı oxumağı məsləhət görürük.
Si̇zi̇ döyüblərsə
Sizi döyüblərsə, aşağıdakıları etmək vacibdir:
- Vəziyyəti gərginləşdirmədən, baş verənləri fotoya və ya videoya çəkməyə çalışın, OVD-İnfo qaynar xəttinə zəng edin: 8 800 707-05-28. Və ya telegram botunda bizə yazın.
- Təcili yardım çağırın və ya polisdən çağırmasını tələb edin — tibb işçiləri xəsarətləri sənədləşdirməlidirlər. Əgər polis bölməsində təcili yardım çağıra bilmirsinizsə, çıxdıqdan dərhal sonra zəng edin. Polis bölməsinin yaxınlığında təcili yardım çağırmaq daha yaxşıdır ki, sonradan polis evə gedərkən yaralandığınızı deməsin. Ancaq hansısa səbəblərdən bunu etmək mümkün olmadıqda, özünüz tibb müəssisəsinə (təcili yardım otağına) gedin. Orada sizə diaqnoz qoyacaqlar, yardım edəcəklər və xəsarətlərinizi qeydə alacaqlar — bunsuz, sonrakı hüquqi tədbirlər mümkün olmayacaq.
- Protokolda mütləq döyülmə faktı barəsində «İzahatlar» bölməsində yazın (protokollar haqqında aşağıda daha ətraflı).
Poli̇sdə
Tutulma müddəti
Polis bölməsində dərhal bütün tutulan şəxslərin adlarının qeydiyyat kitabına yazılmasını tələb edin. Bununla da rəsmi tutulma vaxtı qeydə alınacaq.
Rusiya Daxili İşlər Nazirliyinin 30 aprel 2012-ci il tarixli 389 nömrəli əmri: «Vətəndaşların gətirilməsindən sonra Rusiya DİN-in ərazi orqanının növbətçi hissəsində polisin vəzifələrinin icrası və hüquqlarını həyata keçirməsi qaydası haqqında Təlimatın təsdiq edilməsi haqqında», 7, 8-8.3-cü bəndlər
8. Vətəndaşların növbətçi hissəyə gətirildikdən sonra əməliyyat növbətçisi aşağıdakıları etməyə borcludur:
8.1. Gətirilmənin səbəblərini müəyyən etməli, gətirilməni həyata keçirən vəzifəli şəxsdən gətirilmə haqqında raport və ya protokol qəbul etməlidir.
8.2. Gətirilmiş şəxsin şəxsiyyətini müəyyən etməli, şəxsin yaşayış yeri (olduğu yer) üzrə qeydiyyatı haqqında məlumatı müəyyən etməlidir.
8.3. Rusiya Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanının növbətçi hissəsinə gətirilən şəxslərin qeydiyyat kitabında gətirilmə faktını qeyd almalıdır.
7. Əməliyyat növbətçisi gətirilmiş şəxslərə qarşı nəzakətli və mədəni olmalı, onların həyat və sağlamlıq üçün təhlükəsiz və bu yerləri icazəsiz tərk etmə ehtimalını istisna edən şəraitdə saxlanmasını təmin etməyə borcludur.
Ümumi qaydaya görə olaraq, inzibati tutulmanın müddəti üç saatdır və bu müddət polis bölməsinin astanasını keçdiyiniz andan hesablanır. Ancaq yadda saxlamaq lazımdır ki, siz həbs maddəsi ilə ittiham olunursunuzsa (məsələn, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsi və ya 20.2-ci maddəsinin 6.1-ci hissəsi), o zaman formal olaraq saxlama 48 saata qədər davam edə bilər.
İnzibati Xətalar Məcəlləsi, 27.5-ci maddə «İnzibati qaydada tutulma»
1. Bu maddənin 2-ci və 3-cü hissələrində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, inzibati qaydada tutulmanın müddəti üç saatdan çox olmamalıdır.
3. Barəsində inzibati tənbeh qismində inzibati həbs və ya Rusiya Federasiyasının hüdudlarından kənara inzibati qaydada çıxarılma tədbirlərindən biri kimi nəzərdə tutulan inzibati xəta haqqında iş üzrə icraat aparılan şəxs 48 saatdan artıq olmayan müddətə inzibati qaydada tutulmaya məruz qala bilər.
4. Şəxsin inzibati qaydada tutulma müddəti bu Məcəllənin 27.2-ci maddəsinə uyğun olaraq gətirildiyi («Gətirilmə»), sərxoş vəziyyətdə olan şəxs isə ayıldığı vaxtdan hesablanır.
Müdafiəçi
Sizin müdafiəçinin xidmətlərindən istifadə etmək hüququnuz var. Əgər sizin yanınıza vəkil gəlibsə, onun buraxılmasını tələb edin.
«Polis haqqında» Qanun, 14-cü maddənin 3 və 5-ci hissələri «Tutulma»
3. Hər bir tutulma halında polis işçisi bu Federal Qanunun 5-ci maddəsinin 4-cü hissəsində nəzərdə tutulmuş hərəkətləri yerinə yetirməyə, habelə tutulmaya məruz qalan şəxsə (bundan sonra — tutulan şəxs) hüquqi yardıma olan qanuni hüququnu, tərcüməçinin xidmətlərindən istifadə etmək hüququnu, tutulması faktı barədə yaxın qohumlarına və ya yaxın şəxslərə məlumat vermək hüququnu, izahat verməkdən imtina etmək hüququnu izah etməlidir.
5. Tutulan şəxs federal qanunla müəyyən edilmiş qaydada tutulduğu andan vəkilin (müdafiəçinin) və tərcüməçinin xidmətlərindən istifadə etmək hüququna malikdir.
Siz dövlətin təqdim etdiyi müdafiəçidən imtina etməlisiniz — çox vaxt polis işçiləri onlara yaxın vəkilləri dəvət edirlər. Onlar sizə yaxşı heç nə məsləhət görməyəcəklər.
Polis bölməsində saxlanılma şəraiti
Ümumi prinsip belədir: polisin rəyincə sizin nə törətdiyinizdən asılı olmayaraq, onların sizin insan ləyaqətinizi alçaldan HEÇ NƏ etməyə haqqı yoxdur.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 1.6-cı maddəsinin 3-cü hissəsi «İnzibati xəta ilə əlaqədar inzibati məcburiyyət tədbirlərinin tətbiqi zamanı qanunçuluğun təmin edilməsi»
3. İnzibati məcburiyyət tədbirləri tətbiq edilərkən insan ləyaqətini alçaldan qərar və hərəkətlərə (hərəkətsizliyə) yol verilmir.
Reallıqda bu qayda tez-tez pozulur. Tutulan şəxslər vaxtaşırı olaraq koridorlarda ayaq üstə və ya yerdə oturaraq gözləməyə məcbur olduqlarını və ya sinif otaqlarında parta arxasında əyləşdikləri barədə məlumat verirlər.
Əgər 3 saatdan çox saxlanırsınızsa, sizi yemək və su ilə təmin etməlidirlər. Əgər 3 saatdan çox tutulma gecə vaxtına düşərsə, sizə gecələmək üçün yer verilməlidir. Mümkün olduğu qədər, bütün narahatlıqları qeyd edin, şahidlərdən əlaqə məlumatlarını götürün — bu, sonrakı şikayət üçün faydalı olacaq.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 21-ci bənd.
3 saatdan çox müddətə tutulan şəxslər dinc dövrdə Cəzaların icrası Federal Xidmətinin istintaq təcridxanalarında, habelə Rusiya Federasiyasının daxili işlər orqanlarının və Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd orqanlarının cinayət törətməkdə şübhəli bilinən və təqsirləndirilən şəxslərin müvəqqəti saxlanma təcridxanalarında saxlanılan cinayət törətməkdə şübhəli və təqsirləndirilən şəxslər üçün Rusiya Federasiyası Hökumətinin 11 aprel 2005-ci il tarixli 205 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş «Dinc dövrdə inzibati həbsə məruz qalan şəxslər, azadlıqdan məhrum etmə cəzasına məhkum edilmiş şəxslərin minimal qidalanma normaları və maddi-məişət təminatı, habelə Cəzaların İcrası Federal Xidmətin istintaq təcridxanalarında, habelə Rusiya Federasiyasının daxili işlər orqanlarının və Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd orqanlarının cinayət törətməkdə şübhəli bilinən və təqsirləndirilən şəxslərin müvəqqəti saxlanma təcridxanalarında saxlanılan cinayət törətməkdə şübhəli və təqsirləndirilən şəxslərin qidalanma və maddi-məişət normalarına» uyğun yeməklə təmin olunurlar.
Qohumlarınız və ya sənədi olan istənilən şəxs sizin üçün bölməyə yemək və zəruri əşyaları (gigiyena vasitələri) verə bilər. Onlardan yalnız polis işçisinin iştirakı ilə yoxlamadan sonra istifadə edə bilərsiniz. Yaxınlarınızdan köpük döşək və yataq çantası istəməyə dəyər.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 20-ci bənd.
20. Tutulan şəxslərin qohumlarından və şəxsiyyəti müəyyən edilmiş digər şəxslərdən ilkin tələbat mallarını (gigiyena dəstləri), qab-qacaq, yataq dəstləri və ərzaq məhsulları almaq hüququ vardır.
Turulan şəxslərə təhvil verilmiş əşyalar və ərzaq məhsulları polis işçisi tərəfindən yoxlanılır və təhvil verənin iştirakı ilə tutulan şəxsə təqdim edilir. Əşyaların və ərzaq məhsullarının yoxlanılması onların zədələnməsinə və təyinatı üzrə istifadəsinin mümkünsüzlüyünə səbəb olmamalıdır.
Tutulan şəxslərin zəruri əşyalardan istifadəsinə yalnız polis işçisinin nəzarəti altında icazə verilir. İstifadə edildikdən sonra həmin əşyalar istifadə edilmiş şəxsi gigiyena vasitələri və saxlama müddəti ötmüş, atılmalı olan ərzaq məhsulları istisna olmaqla, tutulan şəxsdən götürülən digər əşyalarla birlikdə saxlanılır.
İnsan həyatı və sağlamlığı üçün təhlükə yaradan və ya cinayət aləti kimi istifadə oluna bilən əşyaların, maddələrin və ərzaq məhsullarının qəbulu və saxlanılan şəxslərə ötürülməsi qadağandır.
Polis işçiləri tutulan şəxslərin tələbi ilə və bir-bir onları tualetə aparmalıdırlar.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 19-cu bənd.
19. Tutulan şəxslərin təbii ehtiyaclarının ödənilməsi üçün xüsusi otaqdan çıxarılması onların xahişi ilə bir-bir polis işçilərinin müşayiəti ilə həyata keçirilir.
Axtarış
Sizi yalnız sizinlə eyni cinsdən olan bir polis işçisi eyni cinsdən olan iki hal şahidinin iştirakı ilə axtara bilər.
Axtarış haqqında gətirilmə protokolunda və ya tutulma protokolunda qeyd edilir və ya ayrıca protokol tərtib edilir.
İnzibati Xətalar Məcəlləsi, 27.7-ci maddə «Şəxsi axtarış, fiziki şəxsdə olan əşyaları yoxlama»
1. Şəxsi axtarış, fiziki şəxsin üzərində olan əşyaların yoxlanılması, yəni əşyaların struktur bütövlüyü pozulmadan yoxlanılması zəruri hallarda inzibati xəta törətmə alətlərinin və ya obyektlərinin aşkar edilməsi məqsədi ilə həyata keçirilir.
2. Şəxsi axtarış, fiziki şəxsin üzərində olan əşyaların yoxlanılması bu Məcəllənin 27.2, 27.3-cü maddələrində göstərilən vəzifəli şəxslər tərəfindən həyata keçirilir.
3. Şəxsi axtarış axtarış aparılan şəxslə eyni cinsdən olan şəxs tərəfindən eyni cinsdən olan iki hal şahidinin iştirakı ilə aparılır. Fiziki şəxsdə olan əşyaların əl yükü, baqaj, ov və balıq ovu alətləri, əldə edilmiş məhsul və sair) yoxlanılması iki hal şahidinin iştirakı ilə və ya videoçəkilişdən istifadə etməklə səlahiyyətli vəzifəli şəxslər tərəfindən aparılır.
4. Müstəsna hallarda fiziki şəxsin üzərində silah və ya silah qismində istifadə olunan digər əşyaların olması barədə yetəri əsaslar olduqda şəxsi axtarış və fiziki şəxsdə olan əşyaların yoxlanılması hal şahidlərinin iştirakı olmadan həyata keçirilə bilər.
5. Zəruri hallarda foto və video çəkilişlərindən, maddi sübutların qeydə alınmasının digər müəyyən edilmiş üsullarından istifadə edilir.
6. Şəxsi axtarış, fiziki şəxsdə olan əşyaların yoxlanılması haqqında protokol tərtib edilir və ya gətirilmə haqqında protokolda və ya inzibati həbs haqqında protokolda bu barədə müvafiq qeyd aparılır. Şəxsi axtarış, fiziki şəxsdə olan əşyalara baxış haqqında protokolda onun tərtib olunma tarixi və yeri, protokolu tərtib etmiş şəxsin vəzifəsi, soyadı və inisialları, şəxsi axtarışa məruz qalan şəxs haqqında məlumatlar, yoxlanan əşyaların növü, sayı, digər fərqləndirici əlamətləri, o cümlədən şəxsi axtarış zamanı aşkar edilmiş və şəxsdə olan silahın növü, markası, modeli, kalibri, seriyası, nömrəsi və digər fərqləndirici əlamətləri, döyüş sürastlarının növü və sayı, sənədlərini növü və rekvizitləri haqqında məlumatlar qeyd olunur.
7. Şəxsi axtarış, fiziki şəxsdə olan əşyaların yoxlanılması haqqında protokolda foto və video çəkilişdən, maddi sübutların qeydə alınmasının digər müəyyən edilmiş üsullarından istifadə edilməsi barədə qeyd aparılır. Foto və video çəkilişi və maddi sübutların qeydə alınmasının digər müəyyən edilmiş üsullarından istifadə etməklə şəxsi axtarış və fiziki şəxdə olan əşyaların yoxlanlması baxış zamanı əldə edilmiş materiallar müvafiq protokola əlavə edilir.
Əşyalarınız götürülübsə
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, polisin iddia edilən hüquq pozuntusuna aid olmadığı təqdirdə (vərəqələr/plakatlar və s.) sizdən əşyaları müsadirə etmək hüququ yoxdur.
Bölmədən çıxanda hər şeyi sizə qaytarmalıdırlar. Əgər nəyisə tapmasanız, dərhal yerindəcə oğurluq haqqında ərizə verə bilərsiniz.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 8-ci bənd.
Polis işçiləri cinayətin aləti və ya bilavasitə obyekti olan əşyalar (məsələyə mahiyyəti üzrə baxılana qədər), və ya axtarışda olana və ya mülki dövriyyədən çıxarılmış, habelə saxta sənədlər istisna olmaqla tutulan şəxslərdən götürülən əşyaların tutulma müddəti başa çatanadək təhlükəsizliyini təmin etməyə borcludurlar, bundan sonra onlar tutulan şəxsə qaytarılır.
Polis bölməsindən azad edildikdən sonra polisin hərəkətlərindən şikayət edə bilərsiniz — bu məsələ ilə bağlı təlimatlar buradadır.
Daktiloskopiya və fotoçəkiliş
Polis sizi daktiloskopiyadan (barmaq izlərinin götürülməsi) keçməyə məcbur edə və ya fotoşəkilinizi çəkmək istəyə bilər. Razılaşmayın: əgər sizin şəxsiyyətiniz pasportunuz vasitəsilə müəyyən edilibsə, yalnız cinayət işi açıldıqda və ya məhkəmənin inzibati həbs haqqında qərarı verildikdən sonra barmaq iziniz götürülə və ya şəklinizi çəkilə bilər. Buna görə də qorxmadan daktiloskopiyadan imtina edin.
«Polis haqqında» Federal Qanunun 13-cü maddəsinin 19-cu bəndi:
«Polis işçisi müəyyən edilmiş tutulma müddətində cinayət törətməkdə şübhəli şəxs qismində tutulan, həbs edilmiş, cinayət törətməkdə təqsirləndirilən, inzibati tənbeh qismində inzibati həbs edilmiş şəxslərin, digər tutulan şəxslərin şəxsiyyətini dəqiq müəyyən etmək mümkün olmadıqda onların qeydiyyata alınmasını, foto, audio, kino və video çəkilişi aparmağı, barmaq izlərinin götürülməsini həyata keçirmək hüququna malikdir».
«Rusiya Federasiyasında dövlət daktiloskopik qeydiyyat haqqında» 25 iyul 1998-ci il tarixli 128-FZ nömrəli Qanununun 9-cu maddəsinin «j» bəndi «Məcburi dövlət daktiloskopik qeydiyyatı»:
Aşağıdakılar məcburi dövlət daktiloskopik qeydiyyatına alınır: …>
j) Rusiya Federasiyasının vətəndaşları, xarici vətəndaşlar və vətəndaşlığı olmayan şəxslər:
cinayət törətməkdə şübhəli bilinən, cinayət törətməkdə təqsirləndirilən, cinayət törətməkdə təqsirli bilinən, inzibati qaydada həbs edilən;
inzibati xəta törətmiş şəxslər, onların şəxsiyyətini başqa üsulla müəyyən etmək mümkün olmadıqda.
Sənədlərin rəsmiləşdirilməsi
Pasportlarınızı toplayacaqlar, surətini təklif edin (əgər varsa). Pasportunuz üzərinizdə deyilsə, yaxınlarınızdan sizə fotoşəklini göndərmələrini xahiş edin. Əgər xroniki, psixiatrik xəstəlikləriniz və ya əlilliyiniz varsa, o zaman bu faktı təsdiq edən sənədləri də mümkün qədər tez polis işçisinə göstərməlisiniz.
Protokollar
Bölmədə sizin barənizdə inzibati xəta haqqında protokol tərtib ediləcək. İnzibati xəta haqqında protokolla yanaşı, onlar tutulma protokolu və gətirilmə protokolunu da tərtib edə bilərlər (etməyə də bilərlər). Həm tutulma, həm də gətirilmə haqqında məlumatları özündə əks etdirən vahid protokollar da olur. Protokolda qeyd edilən vaxtı yoxlayın və səhvdirsə, onun düzəldilməsini xahiş edin.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.2-ci maddəsinin 3-cü hissəsi «Gətirilmə».
3. Gətirilmə haqqında protokol tərtib edilir və ya inzibati xəta haqqında protokolda və ya inzibati həbs haqqında protokolda müvafiq qeyd aparılır. Gətirilmə protokolunun surəti gətirilən şəxsə onun xahişi ilə verilir.
Protokolu tərtib edərkən çox diqqətli olun. Polis küçə etirazlarında tutulanlara qarşı ən çox İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsinin 5-ci hissəsi ilə — kütləvi tədbirin iştirakçısı tərəfindən onun keçirilməsinin müəyyən edilmiş qaydasını pozması ilə iş açır.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsinin 5-ci hissəsi. «Yığıncağın, mitinqin, nümayişin, yürüşün və ya piketin təşkili və ya keçirilməsi qaydasının pozulması»
Bu maddənin 6-cı hissəsində nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla, kütləvi tədbirin iştirakçısı tərəfindən yığıncağın, mitinqin, nümayişin, yürüşün və ya piketin keçirilməsi qaydasının pozulmasına görə — on min rubldan iyirmi min rubla qədər cərimə və ya qırx saata qədər məcburi əmək tətbiq edilir.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsinin digər hissələri də irəli sürülə bilərlər (təkrar pozuntuya görə 6.1-ci hissə, 8-ci hissəsi), habelə polis işçisinə tabe olmama (İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsi), COVID qadağalarını pozma (İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.6.1-cı maddəsi). Onlar müxtəlif inzibati tənbeh tədbirləri nəzərdə tuturlar — cərimələrdən tutmuş 15 sutka həbdə qədər, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsi üzrə təkrar məsuliyyətə cəlb etməyə görə isə 30 sutkayadək.
Protokolun xüsusilə vacib hissələri sarı rənglə fərqləndirilib:
İş və təhsil yerinizi, həmçinin faktiki ünvanınızı polisə deməmək hüququnuz var. Əks halda polisin tutulmağınızla bağlı işəgötürəninizə və ya təhsil müəssisəsinizin rəhbərliyinə xəbər verməsi və başınıza xoşagəlməz hadisələrin gəlməsi, ya da evinizə polisin gəlməsi riski ola bilər.
Protokollardakı boş yerlərin başdan-baş xətlərlə xətlənməsini tələb edin və ya özünüz xətləyin.
Heç bir halda boş vərəqləri imzalamayın!
Əgər sizi tutan polis işçilərinin adları protokolda düzgün qeyd edilməyibsə, bu barədə qeyd edin və düzgün adları göstərin (əgər onları bilirsinizsə).
Əgər hüquq və vəzifələriniz sizə izah olunmayıbsa, protokolun müvafiq bəndini imzalamayın. Hüquqların sizə izah edilmədiyini yaza və ya bu faktı əsas gətirərək sadəcə imzalamaqdan imtina edə bilərsiniz. Belə olan halda polis işçiləri bunu iki hal şahidinin iştirakı ilə protokolda qeyd edirlər.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.3-cü maddəsinin 5-ci hissəsi. «İnzibati həbs»
Tutulan şəxsə bu Məcəllə ilə nəzərdə tutulmuş hüquq və vəzifələri izah edilir, bu barədə inzibati həbs haqqında protokolda müvafiq qeyd aparılır.
Polis işçiləri sizə özünüzə və yaxınlarınıza qarşı ifadə verməmək hüququ haqqında məlumat verməyə borcludurlar (Konstitusiyanın 51-ci maddəsi). Bu çox! vacib! hüquqdur! Əgər siz hər hansı məlumatı verib-verməməkdən əmin deyilsinizsə, suallara cavab verməmək hüququnuzdan istifadə etmək daha yaxşı olar.
Rusiya Konstitusiyasının 51-ci maddəsi.
1. Heç kim özünə, həyat yoldaşına və dairəsi federal qanunla müəyyən edilmiş yaxın qohumlarına qarşı ifadə verməyə borclu deyil.
2. Federal qanunla ifadə vermək öhdəliyindən azad edilmənin digər halları da müəyyən edilə bilər.
İmzalamadan əvvəl protokolun özünüzə də surətini tələb edin. Protokolu «Mən surətini almadım» qeydi ilə imzalaya bilərsiniz. İmzalamaqdan imtina etsəniz, polis bunu qeyd edəcək və protokolu özləri imzalayacaq hal şahidlərini çağırmaq hüququna malikdir.
Surətini aldıqdan sonra tarix və vaxtı qeyd erməklə əsas protokolu imzalaya bilərsiniz.
Sizə protokolun surəti verildikdə, protokolun özünü imzalayın və tarix və vaxtı qeyd edin. Əgər polis işçisi tələbinizi yerinə yetirməyibsə və boşluqları doldurmayıbsa, imzalamadan əvvəl bunu protokolda qeyd edin.
Həmçinin: polisin diqqətini protokoldakı səhvlərə cəlb etməmək daha yaxşıdır. Məsələn, siz təsadüfən hüquqlarınızla tanış olmaq haqqında imza atmamısınızsa və ya polis sizin adınızda və ya şəxsi məlumatınızda səhv edibsə, məhkəmədə işinizi udmaq şansınız xeyli artır.
İzahat
Sizdən izahatın yazılması tələb oluna bilər. Belə bir sənədin tərtib edilməsi üçün heç bir hüquqi əsas yoxdur. Çox vaxt onu hətta hüquq pozuntusunun törədildiyi yerdə olmayan bir təhqiqarçı tərtib edir. Siz izahat verməkdən imtina edə və ya hadisələrin öz versiyasını kağıza özünüzün yazmağınızı xahiş edə bilərsiniz.
Əgər izahatlarınızla vəziyyəti daha da pisləşdirəcəyinizə şübhə edirsinizsə və ya müdafiəçi ilə məsləhətləşməyə vaxtınız yoxdursa, onda Konstitusiyanın 51-ci maddəsindən istifadə etmək daha yaxşıdır ki, bu da özünüzə qarşı ifadə verməməyə imkan verir.
Rusiya Konstitusiyasının 51-ci maddəsi.
1. Heç kim özünə, həyat yoldaşına və dairəsi federal qanunla müəyyən edilmiş yaxın qohumlarına qarşı ifadə verməyə borclu deyil.
2. Federal qanunla ifadə vermək öhdəliyindən azad edilmənin digər halları da müəyyən edilə bilər.
Gəlmək məcburiyyəti
Məhkəmənin vaxtını yalnız məhkəmə təyin edə bilər. Siz buna istinad edə və gəlmə öhdəliyini imzalamaqdan imtina edə bilərsiniz. Ola bilsin ki, polis qeyri-rəsmi olaraq məhkəmə ilə razılığa gələrək onu öhdəlikdə göstərilən vaxtda işə baxmağa inandırsın. Lakin hətta bu halda da, təyin olunmuş vaxt sizin üçün əlverişsiz olarsa, iclasın keçirilməsini yazılı şəkildə tələb etmək hüququnuz var. Düzdür, onlar sizin müraciətinizə yalnız həmin təyin olunmuş ən əlverişsiz gündə baxacaqlar. Bu və ya digər şəkildə, məhkəmə qanunla sizi çağırış vərəqəsi ilə xəbərdar etməlidir. Ümumiyyətlə, gəlmə öhdəliyinin heç bir hüquqi qüvvəsi yoxdur, onu imzalayıb unuda bilərsiniz;
SMS bildirişinə razılıq
Bəzən məhkəmə iclasının vaxtı və ya polis bölməsinə gəlmək barədə SMS bildirişinə razılıq imzalamağı təklif edir. Razılaşmamağınızı tövsiyə edirik, çünki hüquq-mühafizə orqanları tez-tez bu üsuldan sui-istifadə edir və SMS bildirişlərini yalnız çağırış tarixindən bir gün əvvəl göndərirlər. Bu, çağırılan şəxsi məhkəmə iclasına (yaxud polislə söhbətə) hazırlaşmaq və müdafiəçi tapmaq üçün hər cür imkandan məhrum edir.
Belə razılığı yalnız qeydiyyat yerində yaşamırsınızsa və heç kim orada sizin üçün gələn çağırışları dərhal ala bilməyəcəyi təqdirdə imzalamağın mənası var.
Barmaq izlərinin götürülməsindən imtina
Əgər barmaq izlərinizin götürülməsindən və ya şəkil çəkdirməkdən imtina edirsinizsə, sizdən imtina ərizəsi yazmağınız tələb oluna bilər. Yuxarıda yazdığımız kimi, əgər şəxsiyyətiniz müəyyən edilibsə, bu prosedurlardan keçməkdən imtina etmək hüququnuz var. Müvafiq olaraq, belə bir yazılı imtinanın heç bir hüquqi qüvvəsi yoxdur — onu öz seçiminizlə imzalaya və ya etməməyə bilərsiniz.
Dindirmə
Polis bölməsinə «mitinq» cinayət işləri üzrə tutulan şəxsləri dindirmək üçün müstəntiq gələ bilər. Müstəntiqdən özünü təqdim etməsini xahiş edin və barəsində məlumatlarını yazın.
Əgər şahid qismində dindirilirsinizsə, qanuna görə, siz ifadə verməkdən imtina edə bilməzsiniz (Cinayət Məcəlləsinin 308-ci maddəsi). Bununla belə, sualın cavabını xatırlamamaq/bilməmək hüququnuz var. Həmçinin, cavabın sizə hətta dolayısı ilə də zərər verə biləcəyini düşünürsünüzsə, müstəntiqin konkret sualı barəsində Konstitusiyanın 51-ci maddəsinə istinad etmək hüququnuz var. Sizdən siyasi baxışlarınız barədə soruşsalar, Konstitusiyanın 29-cu maddəsinin 3-cü hissəsinə istinad edərək cavab verməkdən imtina etmək hüququnuz var: «Heç kəs öz fikrini və əqidəsini ifadə etməyə məcbur edilə bilməz».
Dindirmənin nəticəsində protokol tərtib olunur — onu yoxlayın, boş sahələrin üzərindən xətt çəkin.
Yaddan çıxartmayın ki, şahid qismində dindirmədən sonra şübhəli və ya təqsirləndirilən şəxs statusuna keçmək olar.
Polis tərəfindən istənilən pozuntu halında
Sizin hüququnuz var:
1) Polisin qaynar xəttinə (112) zəng etmək və pozuntu haqqında məlumat vermək — orada bütün danışıqlar yazılır.
2) Sizə imzalamaq təklif olunan protokolun «İzahatlar» bölməsində pozuntuları qeyd etmək. Yer çatmasa əlavə vərəq istəyin və əsas vərəqdə cəmi neçə vərəqin olduğunu qeyd edin.
3) Prokurorluğun internetdəki «qəbul otağına» yazmaq.
4) Polis işçisinin hərəkətlərindən və ya polis bölməsindəki yararsız şəraitdən polisin növbətçi hissəsinə şikayət yazmaq. Şikayətin şəklini çəkilmək və Hüquq pozuntuları haqqında mlumatların qeydiyyat kitabının (КУСП — Книга учета сообщений о правонарушениях) talonunu götürülmək gərəkir.
5) İstənilən pozuntuları qeydə almaq (foto/videoçəkiliç, şahidlərin əlaqə vasitələrini almaq). Bunlar, pozuntuları məhkəmədə sübut etməyə kömək edəcəkdir.
Hər kəs barəsində eyni pozuntular varsa (məsələn, həbs maşınında və ya bölmədə yararsız saxlanma şəraiti, vəkilin gəlişinə icazə vermirlər), ümumi akt tərtib edilə bilər. Təxmini məzmun:
“Tarix, vaxt:
Akt
Biz, aşağıda imza edənlər, yuxarıda göstərilən tarixdə saxlanılaraq həbs maşınında ____ polis bölməsinə aparıldığımızı bildirərək bu aktı tərtib edirik. [daha sonra həbs maşınında və bölmədə olan bütün pozuntuları sadalayın, bölməni, sizə məlum olan polis işçilərinin adlarını qeyd edin].
ASA, imza
ASA, imza.»
Tipik pozuntular (siyahı tam deyil):
- sizi həbs nəzərdə tutmayan maddə ilə 3 saatdan artıq saxlayırlarsa (İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.5-ci maddəsi), uzun müddət gətirirlərsə və/və ya polis bölməsinin yanında həbs maşınında saxlayırlarsa;
- sizə özlərini təqdim etməyiblər və saxlanma səbəbini izah etməyiblər;
- sizi təhdid ediblər;
- sizə tutulma zamanı xəsarət yetiriblər və döyüblər; qohumarınıza məlumat verməyə / zəng etməyə imkan verməyiblər (İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 27.3-cü maddəsinin 3-cü hissəsi); götürülmə haqqında protokol tərtib edilmədən və şahidlər və ya video çəkiliş olmadan əşyalarınız, o cümlədən telefonunuz götürülüb;
- sizin pasportunuz götürülüb;
- bölmədə fotoşəkil çəkməyə icazə vermirlər;
- sizin fotoşəkliniz çəkilib / barmaq izləriniz götürülüb (bu, sizin razılığınız olmadan edilə bilməz — «Polis haqqında» Federal Qanunun 13-cü maddəsinin 19-cu bəndi);
- yanınıza vəkili buraxmayıblar (Konstitusiyanın 48-ci maddəsinin pozulması);
- həbs maşınında qeyri-qənaətbəx şərait (bir neçə saat havasız həbs maşınında saxlayırlar, həbs maşınında oturacaqlar yoxdur)
- Polis bölməsində qeyri-qənaətbəxş şərait (əşya ötürməyə icazə vermirlər, 3 saatdan artıq yemək/su vermirlər, yerdə dayanmağa/oturmağa məcbur edirlər, tualetə getməyə icazə vermirlər və s.).
- polis sanitar normalara riayət etmir: maska və əlcək taxmırlar, antiseptiklər, sosial işarələr yoxdur.
Polis bölməsini tərk edərkən, ən qısa müddətdə bizə yazın — bu pozuntularla bağlı şikayətinizə kömək edəcəyik.
Polisdə gecə
Siz məhkəməyə qədər polis bölməsində saxlanıla bilərsiniz, lakin inzibati həbs nəzərdə tutan hüquqpozmada ittiham olunursanız — 48 saatdan çox olmayan müddətə.
Sizi gecə bölmədə saxlamağın ən çox yayılmış üsulu İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsinin inzibati həbs nəzərdə tutan «mitinq» hissəsi üzrə qeydiyyata almaqdır (məsələn, 6.1-ci hissə):
6.1. Həyati əhəmiyyət kəsb edən obyektlərin, nəqliyyat və ya sosial infrastrukturun, rabitə vasitələrinin fəaliyyətinə, piyadaların və (və ya) nəqliyyat vasitələrinin hərəkətinə və ya vətəndaşların yaşayış binalarına və ya nəqliyyat və ya sosial infrastruktur obyektlərinə giriş-çıxışına maneçilik törədilməsinə səbəb olan icazəsiz yığıncaqda, mitinqdə, nümayişdə, yürüşdə və ya piketdə iştirak etmək, vətəndaşlar üçün on min rubldan iyirmi min rubladək məbləğində inzibati cəriməyə və ya yüz saatadək müddətə məcburi əməyə və ya on beş sutkayadək inzibati həbsə səbəb olur; vəzifəli şəxslər üçün — əlli mindən yüz min rubla qədər; hüquqi şəxslər üçün — iki yüz mindən üç yüz min rubla qədər.
Daha bir variant — İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsi:
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsi «Polis işçisinin qanuni tələbinə tabe olmama».
Polis işçisinin, hərbi qulluqçunun və ya cəza sistemi orqanının və ya müəssisəsinin əməkdaşının və ya Rusiya Federasiyası Milli Qvardiyası əməkdaşının ictimai asayişi qorumaq və ictimai təhlükəsizliyi təmin etmək vəzifələrini yerinə yetirməsi ilə əlaqədar qanuni əmrinə və ya tələbinə tabe olmama, habelə onların öz xidməti vəzifələrinin icrasına mane olmaq — beş yüz rubldan min rubladək məbləğində inzibati cərimə və ya on beş günə qədər inzibati həbsə səbəb olur.
2018-ci ilin iyununda Ali Məhkəmə izahat vermişdir ki, kütləvi tədbirlərin tutulmuş iştirakçıları polis işçisinin qanuni tələbinə tabe olmadıqlarına görə İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsi ilə məsuliyyətə cəlb edilə bilməzlər: bu hərəkətlər İnzibati Xətalar Məcəlləsinin həbs nəzərdə tutmayan 20.2-ci maddəsinin 5-ci hissəsinin təsiri altına düşürlər.
Polis işçilərinin diqqətini buna cəlb etməyə çalışın, ancaq Ali Məhkəmənin izahatının onlara təsir edəcəyini gözləməyə dəyməz. Hər halda, sakit qalmaq və münaqişəli vəziyyətlər yaratmamaq gərəkir.
Rusiya Federasiyası Ali Məhkəməsi Plenumunun 26 iyun 2018-ci il tarixli 28 nömrəli qərarı, 33-cü bənd.
Kütləvi tədbir iştirakçısı tərəfindən hakimiyyət nümayəndələrinin qanuni tələblərinə və ya göstərişlərinə əməl etməməsi, habelə kütləvi tədbir zamanı ictimai asayişin, vətəndaşların təhlükəsizliyinin və qanunçuluğun təmin edilməsi ilə bağlı onların xidməti vəzifələrinin yerinə yetirilməsinə maneçilik törədilməsi — Rusiya Federasiyası İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 19.3-cü maddəsinin 1-ci hissəsinə münasibətdə xüsusi norma olan Rusiya Federasiyasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.2-ci maddəsinin 5-ci hissəsinə uyğun olaraq tövsif olunmalıdır.
Küçə etirazlarında saxlanılanları nadir hallarda xırda xuliqanlıqda ittiham edirlər ki, bu da sizi üç saatdan artıq müddət polisdə saxlamağa imkan verir (İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 20.1-ci maddəsi):
İnzibati Xətalar Məcəlləsi, 20.2-ci maddəsinin 6.1-ci hissəsi
1. Xırda xuliqanlıq, yəni cəmiyyətə açıq-aşkar hörmətsizliyi ifadə edən, ictimai yerlərdə söyüş söyməklə, vətəndaşlara təhqiramiz müraciətlərlə, habelə özgənin əmlakının məhv edilməsi və ya zədələnməsi ilə müşayiət olunan ictimai qaydanın pozulması, beş yüz rubldan min rublaa qədər məbləğdə inzibati cərimə və ya on beş günə qədər inzibati həbsə səbəb olur.
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi, 3 saatdan artıq müddətə tutulduqda sizi yemək, su və yatmaq üçün yer ilə təmin etməlidirlər. Bir qayda olaraq, yemək isti olmalıdır (Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli qərarının 21-22-ci bəndləri). Bir qayda olaraq, qaynar su tökməklə tez hazır olan püre verirlər.
(Təqdim olunan şəraitin çox sərt, yeməyin isə ümumiyyətlə verilməyəcəyinə hazır olun).
Əgər sizi inzibati həbs kamerasına («obezyannik») yerləşdirmək niyyətindədirlərsə, polis əvvəlcə sizdən xəstəlikləriniz barədə soruşmalıdır. Sorğu-sualın nəticələri tutulma protokoluna əlavə edilməlidir.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 5-ci bənd.
5. Xüsusi otağa yerləşdirilməzdən əvvəl polis işçisi tutulan şəxsdə xroniki xəstəliklərin və səhhətindən şikayətlərin olub-olmasıbarədə sorğu-sual aparır. Sorğu-sualın nəticələri tutulma protokoluna əlavə edilir.
İnzibati həbs kameralarında müxtəlif cinsdən olan insanlar, böyüklər və yetkinlik yaşına çatmayanlar, sağlam insanlar yoluxucu xəstəlik əlamətləri olanlardan ayrı ayrı saxlanılmalıdır.
Rusiya Federasiyası Hökumətinin 16 aprel 2012-ci il tarixli 301 nömrəli «Rusiya Federasiyasının Daxili İşlər Nazirliyinin ərazi orqanlarında tutulan şəxslərin saxlanma şəraiti, qida standartları və tibbi xidmət qaydası haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi haqqında» qərarı, 14-cü bənd.
14. Xüsusi otaqda aşağıdakılar ayrıca saxlanılır:
kişi və qadınlar;
yetkinlik yaşına çatmayanlar və böyüklər;
yoluxucu xəstəliklərin əlamətləri olan şəxslər.
Səhhəti «orta-ağır» və ya «ağır» kimi müəyyən edilə bilən xəstəliyi və ya xəsarəti olan şəxsləri, habelə şəkərli diabeti olan (orta və ağır) şəxsləri və hamilə qadınları «obezyannikə» yerləşdirmək olmaz (Rusiya Federasiyası Hökümətinin 16.04.2012-ci il tarixli 301 nömrəli qərarının 15-ci bəndi).
Əgər sizdə və ya tutulan şəxslərdən kimdəsə səhhətində belə problemlər varsa, bunu arayış və ya tibbi rəylə təsdiq etməlisiniz. Üstünüzdə sənədləriniz yoxdursa, təcili yardım çağırmağı tələb edin — həkimlər xəstəliyi təsdiqləyə bilərlər.