Yзеңне ничек якларга?

Без бу битне һәм аның хокукый инструкцияләрне Россия республикаларының һәм элеккеге СССР илләренең 18 милли телленә тәрҗемә иттек. Без һәркемнең үз хокукларын яклау турында мәгълүматны туган телендә укырга хокукы бар дип ышанабыз. Киләчәктә без тагын да күбрәк инструкцияләрне тагын да күбрәк телләргә тәрҗемә итәргә телибез. Әгәр сезнең өчен бу мөһим булып тоелса, зинһар, безгә булышлык күрсәтегез безнең эшне хуплагыз — бу безгә тәрҗемәчеләрнең хезмәтен капларга ярдәм итәчәк. Яисә волонтер булыгыз: моның өчен безнең волонтер ботын ачарга, анда /start төймәсенә басарга һәм анкета тутырырга кирәк.

Булышлык курсәтy 

Волонтер булу

Без сәяси эзәрлекләү куркынычы янау һәм аның начар нәтиҗәләрен киметугә ярдәм итүче инструкцияләр һәм хезмәт курсәтy алымнар җыйдык. Әгәр дә сорауларыгыз яки искәрмәләрегез булса, безгә [email protected] почтасына языгыз.

Проект турында

ОВД-Инфо — ул бәйсез мәгълүмати хокук яклау проекты. Аның максаты — Россиядә сәяси сәбәпләр буенча эзәрлекләүләрне тулысынча туктату.

Моның өчен без протест акцияләрендә тоткарлаулар һәм сәяси репрессияләрнең башка очраклары турында мәгълүмат җыеп бастырып чыгарабыз, тоткарланучыларга юридик ярдәм күрсәтәбез, кеше хокуклары һәм ирекләре өлкәсендә системалы үзгәрешләр өстендә эшлибез.

Сәяси сәбәпләр белән бәйле тоткарлаулар, эштәнкуу очраклары, сорау алулар, тентүләр һәм кулга алулар Россиядә көн саен диярлек. Болар белән паркларны яклаучылар, ерак юл йөртүчеләр, алданган өлешчеләр, коррупциягә каршы көрәшүчеләр, сайлаучылар, сәясәтчеләр, гражданлык активистлары һәм очраклы кешеләр очраша. 2022 елда репрессияләр сугышка каршы чыгучыларга да кагылды.

Әгәр сезне урам акциясендә тоткарлыйлар икән, сәяси карашларыгыз яки сугышка каршы позициягез өчен эзәрлеклиләр икән — ОВД-Инфоның хокукый ботына языгыз яисә безгә 8 800 707-05-28 номеры буенча кайнар линиягә шалтыратыгыз.

Әгәр сез ОВД-Инфо белән адвокат яки җәмәгать яклаучысы булып хезмәттәшлек итергә телисез икән, зинһар, анкета тутырыгыз. Әгәр сезнең адвокат статусыгыз яки судларда зур яклау тәҗрибәгез булмаса, безнең  җәмәгать яклаучысы курсын үтәргә киңәш итәбез.

  • Полиция хезмәткәрләренә ишек ачмаска ярыймы?

    Ярый. Конституциянең 25-нче статьясына караганда, торакның иминлеге саклана. Яшәүчеләрнең ихтыярыннан башка, тиешле суд карары булмаса яки закон нигезендә билгеләнгән очракларның берсе булмаса, беркемнеңдә торакка үтеп керергә хокукы үк. Законлы очраклар «Полиция турындагы» законның 15-нче статьясында язылган:

    • гражданнарның тормышын яки аларның милкен коткару, массакүләм тәртипсезлекләр һәм гадәттән тыш хәлләр вакытында гражданнарның иминлеген яки җәмәгать иминлеген тәэмин итү өчен
    • җинаять кылуда шикләнелүчеләрне тоткарлау өчен
    • җинаятьне туктату өчен
    • бәхетсезлек очракларын ачыклау өчен

    Башка очракларда полиция хезмәткәре сезнең өйгә сезнең ризалыгыгыз белән генә керә ала.

     

     

  • Штрафны ничек түләргә һәм аны түләмәсәгез, нәрсә булачак?

    Җаваплылыкка тартылган кеше штрафны суд карары үз көченә кергән көннән алып яки кичектереп тору яки бүлеп түләү вакыты тәмамланганнан соң 60 көн эчендә түләргә тиеш. Моны банк аша эшләү яхшырак, «Госуслуги» аша хаталар ешрак була. Түләү квитанциясенең күчермәсен мәҗбүри рәвештә судка җибәрергә кирәк.

    Штрафны түләмәгән өчен җәза каралган: өстәмә штраф беренчедән ике тапкыр күбрәк, 15 тәүлеккә кадәр кулга алу яки 50 сәгатькә кадәр мәҗбүри эшләр.

     

  • Сезгә каршы җинаять эше кузгатылганмы-юкмы икәнен ничек тикшерергә?
    • Әгәр дә эшне кузгатырга мөмкин торган яки бүлек яисә эшне алып баручы суд турында мәгълүмат бар икән, адвокат белән килешергә була. Адвокат рәсми сорау бирәчәк яки судтагы эш материаллары белән танышачак. 
    • Эчке эшләр министрлыгы сайтында эзләү базасында үзеңне эзләргә мөмкин (моның өчен аерым почта булдыру яхшырак, чөнки шулай куркынычсызрак). Уңайлырак альтернатива — «Медиазона» базасы, әмма эш күптән түгел генә кузгатылган булса, ул анда булмаска мөмкин — һәрхәлдә ике базадан да тикшерергә кирәк.
    • Шулай ук хөкем ителү турында яки аның булмавы турында белешмәне «Госуслуги» аша сорарга мөмкин. Аны бер ай эчендә ясарга тиешләр. Әгәр дә эш кузгатылган, әмма ул әле судка кадәр барып җитмәгән икән, белешмәдә Җинаять кодексының статьясы номеры күрсәтеләчәк. Әгәр сезгә карата административ эш кузгатылган булса, документта бу да чагылдырылачак.
    • Әгәр дә «экстремистик» һәм «террористик» статьялар буенча эш ачылу куркынычы бар икән, үзегезне Росфинмониторинг исемлегендә эзләгез — анда шикләнелүчеләр һәм гаепләнүчеләр керә. Исемлекнең яңарып баруын телеграмда күзәтеп була. 
    • Әгәр сезгә саклык чарасы сайланган икән, бу хакта мәгълүматны Россиядә яшәү яки теркәлү урыны буенча суд сайтында табарга мөмкин. Мәскәү судлары сайтында уңайлы эзләү бар. Башка шәһәрләрдәгенең суд сайтларына аерым керергә туры киләчәк. Анда «Судебное делопроизводство» дигән өстәмә табарга, «Поиск информации по делам» күчәргә, «Выбрана картотека поиска» бүлегендә  «Изменить» басыгыз, «Производство по материалам» сайлагыз һәм үз фамилиягезне язып куегыз.

    Кызганычка каршы, бу ысулларның берсе дә төгәл нәтиҗәләргә гарантия бирә алмый.

     

Хокукый инструкцияләр